26 sonuç bulundu
Yayınlayan Kurumlar
Yazarlar
Anahtar Kelimeler
BUGÜNKÜ KIPÇAK TÜRKÇESİ ORTAK SÖZ VARLIĞI DENEMESİ
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2008, Cilt 56, Sayı 2 · Sayfa: 77-98
Özet
Seyfi Sarayi'nin XIV. yüzyıl başlarında yazdığı Gülistan Tercümesi Eski Kıpçakçanınen önemli anıtlarındandır. Altın Ordu İmparatorluğunun merkezî edebî dilini yansıtan bumetnin söz varlığını, Bugünkü Kıpçak Türkçesi dediğimiz çağdaş yazı dillerinin söz varlığıile karşılaştırmak ilgi çekici sonuçlar vermektedir. Gülistan Tercümesi söz varlığı fiillerlesınırlayarak Bugünkü Kıpçak Türkçesine ait üç yazı dilinin, Karaçay-Balkarca, Başkurtça veTatarcanın söz varlığı ile karşılaştırılmıştır. Denemede, Gülistan Tercümesi'nin ve üç çağdaşKıpçak yazı dilinin fiil varlığı, anlam inceliklerini izlemek bakımından Rusça karşılıklarıylabirlikte ve belli ölçütler kullanarak birleştirilmiş ve sonuçlara varılmıştır.
TÜRKÇEDE YARDIM SÖZÜ KÖKEN BİLGİSİ VE KAVRAM ALANLARI
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2008, Cilt 56, Sayı 2 · Sayfa: 69-76
Özet
Genel Türkçede Nog. yardam; Tat. yardem ~ yerdem; Bşk. yarźam; Özb. yårdam; Uyg.yardem; Tü., Gag., Az., Kmk. yardım; Kırg. cardam; Kzk., Kklp. jèrdem biçimlerinde görülensözün kökeni konusunda tartışmalar vardır. Makalede Türkçe yardım (< yardam) sözününKarahanlıcadan beri bilinen yarı "yardım" sözüne dayandığı öne sürülmektedir. AyrıcaTürkçedeki ve diğer dillerdeki "yarım" ve "yardım" kavramları arasındaki anlam ilişkileriincelenmektedir.
K. K. Yudahin Sözlüğüne Göre Kırgızca Söz Varlığı
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2008, Cilt 56, Sayı 1 · Sayfa: 101-112
Özet
Türk lehçeleri arasında kavmî adlandırma ile Kıpçak grubunda; alanolarak da Kuzey Türkçesi içinde sınıflandırılan Kırgızca, genel ses yapısı, tarihselve gramerlik ses olayları bakımından tamamen kendisine has özelliklertaşır. Kazakça ile çok yakın şekil bilgisi özelliklerinin yanı sıra, Kırgızcanıny- > c- ; -ġ > *-v > -oo gibi değişmeler, yuvarlak ünlülerdeki dudak çekimi vediş ünsüzlerinin benzeşmesi gibi ses özellikleri, onu Türkoloji çalışmalarındailgi çekici hâle getirmiştir.
Tatar Şiiri Okumaları: Zölfet ve “Yolunu Kaybeden Bulut”
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2008, Sayı 26 · Sayfa: 49-59
Özet
Çağdaş Tatar şiirinin önde gelen temsilcisi Zölfet'in ünlü şiirlerinden biri Adaşkan Bolıt "Yolun Kaybeden Bulut" başlığını taşır. 1986'da patlayan Çernobil nükleer santrali bu şiirde esas temayı oluşturmaktadır. Zölfet Çernobil'in nükleer kirlenme yaratan bulutları ile Sovyet tarihini ve Tatar kimliğine birlikte şiirine taşımaktadır
BAŞKURTÇA SÖZ VARLIĞI ÜZERİNE NOTLAR
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2007, Cilt 55, Sayı 2 · Sayfa: 89-100
Özet
Makalede Başkurtçanın bazıları tamamen kendisine özgü s > h, ç > s gibi sesözelliklerinin yanı sıra özellikle söz varlığı üzerinde durulmaktadır. Burada tartışılansözler Seyfi Kudaş ve Mostay Kerim gibi Başkurtçanın klasik iki yazarının söz varlığındabelirlenmiştir. Bu 20 söz, Başkurtçanın klasik karşılaştırma konusu olan Tataryazı dilinin standart sözlüğünde değil Tatar diyalektolojik sözlüklerinde bulunmuştur.Böylece Çağdaş Türk yazı dillerinin standart söz varlıkları ile ağızlarına ait söz varlıklarısorununa dikkat çekilmektedir.
Yarlık Sözü Hakkında
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2004, Cilt 52, Sayı 2 · Sayfa: 117-122
Özet
Eski Türkçe yarlıka- fiilinin yarlıg-ka biçiminde türediği ve yarlıg ismiyle doğrudan ilişkili olduğu türkolojide kabul edilmiş bir bilgidir.
Bilkent Üniversitesi Volga-Ural Araştırmaları Çalıştayı
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2004, Sayı 18Edatların Karşılaştırma ve Sınırlandırma Bağlantıları
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1999, Cilt 47 · Sayfa: 146-157
Özet
Türk yazı dilinin başlangıcından beri bilinen ve sonradan oluşan bazı çekim edatlarının hem karşılaştırma hem sınırlandırma işlevleriyle kullanıldığı görülmektedir.