Huá-yí-yì-yǔ (華夷譯語), Ming (明) Hanedanı'nın (1368~1644) başlagıcından beri telif edilegelen Çince ve komşu dilleri arasındaki türlü lügatçelerin genel bir adıdır. Genel olarak 4 farklı gruba ayrılır: 1. Huo Yuan-Jie (火源潔), Ma-sha-yi-hei (馬沙亦黑) vs. tarafından telif edilmiş olan Çince-Moğolca lügatçe: Bu lügatçede Moğolca kelimeler Moğolların Gizli Tarihi'ndeki harf çevirisi kurallarına göre yazılmıştır. 2. Si-yi-guan'da telif edilmiş, sürekli redaksiyonu yapılmış ve ekleme yapılmış / kısaltılmış olan lügatçeler: Bu gruptaki lügatçelerde her yabancı dilin kelimeleri hem Çin yazısı ile hem de söz konusu dilin asıl yazısı ile yazılmıştır. 3. Herhâlde Hui-tong-guan'da telif edilmiş olan lügatçeler: Bu gruptaki lügatçelerde her yabancı dilin kelimeleri sadece Çin yazısı ile yazılmıştır ve söz konusu dilin asıl yazısı ise kullanılmamıştır. 4. Hui-tong-si-yi-guan'da telif edilmiş olan lügatçeler: Hui-tong-si-yi-guan, Qing (淸) Hanedanı'nın imparatoru Qian-long'un (乾隆) (1735~1795'te tahtta) 13. yılında (1748) Hui-tong-guan ile Si-yi-guan'ın birleştirilmesiyle meydana gelmiştir. Seul Devlet Üniversitesi Kütüphanesinin koleksiyonundaki nüsha da 3. gruba aittir. Bu nüsha şu 8 ciltten oluşuyor: (1) Kore, (2) Ryukyu, (3) Japonya, (4) Annam (Kuzey Vietnam), (5) Siam (Tayland), (6) Tatar (= Doğu Moğollar), (7) Uygur, (8) Malakka. Uygur cildi 19 bölümü içeriyor. Bunların üçüncüsü 28 maddeli 'Yer adları Bölümü' olup bu yazıda işlenmiştir. Bu malzemenin redaktörünün/müstensihinin Çinceyi veya Uygurcayı iyi bilmediği gözlemlenebildi. Çünkü çok sayıda istinsah ve gramer hatası vardır. Bu da şimdiye kadar bu gruptaki Uygurca malzemenin iyi işlenmemesinin başlıca sebebi olabilir

Altay teorisi, yani Korece dahil veya hariç Türkçe, Moğolca ve Mançu-Tunguzcanın akrabalığı hakkındaki teori bütün bilginlerce kabul görmüş değildir. Altay teorisine bakılmaksızın Türkçe malzeme Korelilerin eski çağ tarihini araştırırken yararlı olabilir.The first capital of the kingdom of Goguryeo, Kore Yarımadası'nın kuzey kısmıyla Mançurya'da yer alan bir eski çağ Kore kırallığı Goguryeo'nın [Goguryǝ] ilk başkenti Colbon (veya Holbon) idi. Colbon (veya Holbon) kelimesinin anlamı çağdaş Korece ile anlaşılmaz. Colbon biçimi bize Türkçe Çolpan 'Venüs' yıldız adını hatırlatır. Ama biz bu adların birbiriyle ilgili olduğundan emin değiliz.Bu yazımızda çağdaş Türk dillerinde (1) yıldız, (2) dolun ay, (3) Venüs, (4) Kutup Yıldızı, (5) Büyükayı, (6) Küçükayı, (7) Ülker, (8) kuyruklu yıldız ve (9) meteor/göktaşı için kullanılan kelimeleri işleyeceğiz. Biz terimlerin dil bilimsel tahliline odaklanacağız ve sadece gerektiğinde kültürel/tarihsel bağlama değineceğiz.Ana malzemeler, çeşitli sözlüklerdendir. Biz ASK REAL'in (The Altaic Society of Korea, Researches on the Endangered Altaic Languages) [ASK REAL (Kore Altay Derneği, Tehlike Altındaki Altay Dilleri Üzerine Araştırmalar] Türk dilleri ekibince yürütülen alan çalışmalarında elde edilen malzemeleri de kullanacağız