8 sonuç bulundu
Uygulanan Filtreler
  • Türk Dil Kurumu
  • Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten
  • Fiil
Yayınlayan Kurumlar
Yayın Yılı
Anahtar Kelimeler

TÜRKÇE DİL BİLGİSİNDE DURUM VE TAMLAYICI KONUSU

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2007, Cilt 55, Sayı 1 · Sayfa: 145-164
Türkçede ismin çekimi ile ilgili bir konu olan durum konusu her yönüyle ele alınmamıştır.Türkçenin kaç durumu vardır, sorusuna bütün araştırmacıların paylaştığıtek bir yanıt verilemediği gibi, Türkçenin durum belirleme sistemleri ile ilgili ölçütlerde ortaya konulmuş değildir. Oysa genel olarak isimle fiilin ilişkisi demek olan durumcümle için vazgeçilmezdir. Ayrıca durum, fiiller, fiilimsiler, fiilden isim yapma ekleriyletüremiş olan isimler hatta bazen fiil biçimiyle çağrışım bağı kopmayan isimler için deson derece önemlidir. Soyut hâlde oldukları için fiillerin gereksinim duyduğu ve böyleliklebir dereceye kadar somutluk ve "gerçeklik" kazandıkları bu durumlar, son yıllardatamlayıcı terimiyle kavramlaştırılmıştır. Fiil-tamlayıcı, fiilimsi-tamlayıcı ve isimtamlayıcıilişkilerini tespit etmek özellikle söz dizimi çalışmaları için bir gerekliliktir.

ISMARLA- FİİLİ ÜZERİNE

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2005, Cilt 53 · Sayfa: 140-145
Türkçe tarih boyunca dinî, siyasî, ticârî ve coğrafî sebeplerle başka dillerden ödünçlemeyapmış, aynı zamanda başka dillere de ödünç kelime vermiştir. Türkçe ister batıdillerinden isterse doğu dillerinden yaptığı ödünçlemeleri olduğu gibi alıp kullanımasokmamış, onları mümkün olduğu kadar kendi ses yapısına uydurmuştur. Türkçeninkendi ses yapısına uydurup, kullanmağa başladığı kelimelerden biri de ısmarlamak fiilidir. Bu makalede ısmarlamak fiilinin Türkçeleşme süreci ve Türkçenin tarihsel dönemleri dikkate alınarak geçirdiği aşamalar dikkate sunulmuştur.

Mehmet Ali Köyü Ağzında Kullanılan Fiillere Ekler

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2003, Cilt 51, Sayı 2 · Sayfa: 39-56
Mehmet Ali Köyü, Güneysınır ilçesinin 12-14 km. güneybatısında bulunan bir dağ köyüdür. Burada yaptığımız saha derlemelerimiz sırasında, köyün kendine özgü bir ağız yapısının bulunduğunu gördük ve köydeki yerel söyleyişler ile fiilleri toplamaya başladık. Bu yazımızda, buradan tespit edilmiş 110 adet fiil ve bunların kullanım incelikleriyle ilgili örnek cümleler yer alacaktır.

Fiil Çatısı Üzerine

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1997, Cilt 45 · Sayfa: 195-213
Bütün Türk dillerinde fiil çatısı kategorisi gramer kitaplarında ya da ayrı eserlerde araştırma konusu olup yeteri kadar incelenmiş sayılabilir. Fakat bu kategorinin dil bilimsel özelliği ve kullanılması göz önüne alınırsa tartışılacak yönleri ortaya çıkar. Bu çalışmada, fiil çatısı farklı görüşler ele alınarak incelenmiştir.

Türkiye Türkçesinde Fiil Çatısı Üzerine Görüşler

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1996, Cilt 44 · Sayfa: 159-165
Gramerlerimizde ve gramer konularını ele alan bazı yazılarda, çatı konusu tanımı, niteliği, terimleri, sınıflandırılması, eklerin özelliği, sayıları ve örneklere bağlanması açısından yer yer karışıklıklar ve birbiriyle çelişen durumlar göstermektedir. Bu karışıklığın önlenmesi ve konunun Türkiye Türkçesinin yapı ve işleyişi özelliklerine uygun bir sonuca bağlanabilmesi için, bu makalede çatı konusuna ve bu konu ile ilgili bazı sorunlara değinilmiştir.

Kumuk Türkçesi'nde Fiil

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1996, Cilt 44 · Sayfa: 221-235
Kumuklar; Dağıstan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin esas halkı olup, bu cumhuriyetin Hasavyurt, Babayurt, Kızılyurt, Karabudankent, Kayakent, Haydak, Buynak kasaba ve bölgelerinde yaşarlar. Etnik bakımdan Türk milletinin Kıpçak grubuna dahildirler. Bu yazıda Kumuk Türkçesi'nde fiil incelenmiştir.

ESKİ TÜRKÇE’NİN GRAMER YAPISI VE ÖRNEK OLARAK FİİLDEN İSİM YAPAN –l EKİ

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1990, Cilt 38 · Sayfa: 65-80
Bilindiği üzre "Halaç", "Çuvaş" ve "Yakut" lehçelerinin dışında bu gün 200 milyonu aşkın Türk dünyasında konuşulan ve yazılan bütün şive ve ağızların ana kaynağı "Eski Türkçe" adı verilen Türk lehçesidir. Bu sebeple Türk dilinin bütün meselelerini çözmek için "Eski Türkçe" dönemini hem tarihi, hem kültürü, hem de yazı sistemleri ile çok iyi bilmek gerekmektedir.

GÖKTÜRKÇEDE İSİMDEN FİİL TÜRETEN EKLER VE KÖKEN YAPILARI ÜZERİNE

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1990, Cilt 38 · Sayfa: 141-149
Göktürkçe, Türkçenin artık müstakil bir yazı dili haline gelmiş; dolayısıyla, dil tarihi açısından büyük çaptaki bir takım değişmeleri geride bırakmış bir koldur. Metinlerin sayı itibariyle oldukça sınırlı ve kelime hazinesinin de belirli bir alanı temsil eder nitelikte olmasına rağmen, bu metinlerin dil yapısı üzerindeki çok yönlü ve karşılaştırmalı araştırmalar…