Türkçe bir şehir ismi olan İstanbul'un kökeni hakkında neredeyse yüz yıldırdevam eden tartışma bilim adamlarını, kelimenin kaynağını εἰς τὴν πόλιν vb. biçiminegötürenler ve kelimeyi doğrudan Yunanca Κωνσταντινούπολις ~ Κωνσταντινόπολιςbiçimine götürmeye çalışanlar olarak ikiye bölmüştür. Konuyu araştıranlarınzayıf Türkoloji bilgisi, önceki kayıtlara yönelik hatalı yaklaşımları ve Orta ÇağYunancasının fonetiğine dair oldukça kısıtlı fikirleri sebebiyle her iki grubun dafaraziyeleri atıl ve verimsiz kalmıştır. Buradaki konuyla ilgili üç tür kanıtın birazdaha itinalı incelenmesi, günümüze değin söylenenlerden daha dikkat çekici bir resmiortaya koymuştur.

Dilciler tarafından yapılan derleme ve yayınlarda karşılaşılan en büyük güçlük, elde bütün araştırmacıları bağlayıcı ve bütünleştirici, bilimsel ölçülere göre hazırlanmış ayrıntılı ve yeterli bir çeviri yazı sisteminin bulunmamasıdır. Bu yüzden her araştırmacı, derlediği metinleri ve bunlara dayanan araştırmalarını eldeki olanaklara bağlı işaretlerle vermek zorunda kalmıştır. Herhangi bir özelliğin belirtilmesi için eserden esere değişen birden fazla şekil ve işaretler ortaya çıkmıştır.Bu makalede, ağız malzemelerinin dilcilik açısından gereken verime ulaşabilmesinin, hiç kuşkusuz öncelikle sağlıklı, yeterli, sistemleşmiş ve resmî nitelik kazanmış, her araştırmacıyı bağlayıcı bir çeviri yazı sisteminin oluşturulmasına bağlı olduğu hatırlatılmıştır. Ayrıca böyle bir sistemi oluşturma çalışmalarına girerken kulakla tespit edilemeyen ses ayrıntıları açısından bir fonetik laboratuvarının kurulmasına da gerek olduğu vurgulanmıştır. Bu hususlarda Türk Dil Kurumu öncü görev üstlenmelidir