Gazavat-nâmeler savaşları anlatan edebî türlerdir. Edebî bakımdan önem taşıdıklarıgibi içerdikleri veriler açısından tarihî ve kültürel olarak da değer taşırlar. Kalemealındıkları dönemin edebî ve kültürel ortamına ışık tutarlar. Bu çalışmada da 15. yüzyılaait, Gubârî'nin gazavat-nâmesi ele alınmış, onun Türk dili ve kültür tarihi yönüyledikkate alınması gerekliliğine işaret edilmiştir.Şair, Midilli Adasında cereyan eden savaşı nazma dökerken çoğu yerde, hiç şüphesiz,dinî-tasavvufî yönü ağır basan mistik bir hayal dünyasından seslenmiştir, ancakeserin böyle bir üslup özelliği göstermesi, elbette edebî ve kültürel bakımdan taşıdığıdeğeri eksiltmez.Metin her şeyden önce, Türk dili tarihi bakımından önemli bir kaynak niteliğindedirve Eski Anadolu Türkçesine ait zengin söz varlığına sahiptir. Bunun yanında, Türktarihi bakımından da önemli bilgiler içerir. Kimi tarih kitaplarınca da doğrulanan birdizi olaya kaynaklık eder. Kaleme alındığı dönemin sosyal yapısını, kültürel unsurlarını,inanış ve yaşayış tarzını aksettirmesi yönüyle de kültür tarihinin değerli bir başvurukitabı sayılmalıdır.

Ebu Müslimnâme, Battalâme, Danişmendnâme, ve Saltuknâme gibi eserler Türklerin Anadolu ve Rumeliye yerleşmelerini anlatan şekil bakımından destan olmamakla beraber ruh bakımından destanî özellikler taşıyan eserlerdendir. Bu eserler 1. Tarihi 2. siyasi 3. Sosyal 4. Destanî vb. gibi birçok yönlerden ele alınıp incelenebilir.

1947-48 akademik yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji Bölümünde bir öğrenci iken, elime Sturtevant'ın A Hittite Glossary ve Supplement to A Hittite Glossary'sinin Münire B. Çelebi tarafından yapılan Türkçe tercümesi Eti Dili Sözlüğü (TDK Yayını) geçti. O sıralarda R. Rahmeti Arat'tan Eski Türkçe dersleri almakta idim.

İlk Anadolu Türkçesi metinleri, XIII. Yüzyıla yani Selçuklu imparatorluğunun en parlak devrine ve Moğol saldırıları sonucunda yıkılması zamanına aittir. Daha sonraki metinler, Osmanlı imparatorluğunun kurulması ve gelişmesi devrinde meydana gelmiştir.

Edebi dil yüzyıllar içerisinde birkaç gelişme devresi geçirmiş ve onun gelişmesini etkileyen faktörlerin çeşitli olduğu tabii bir şeydir. Elbette iç faktörler, yani dil yapısının özellikleri ve dilin kendisine özgü eğilimler bunda en büyük önemi taşırlar. Her dilin gelişmesi başlıca onlara dayanmaktadır.