1113 sonuç bulundu
Uygulanan Filtreler
  • Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten
Dergiler
Yayınlayan Kurumlar
Yayın Yılı
Yazarlar
Anahtar Kelimeler
Benzerlik Yayın Tarihi - Yeniden Eskiye Yayın Tarihi - Eskiden Yeniye

Milli Vezin Meselesi ve Köprülüzade Mehmed Fuad

Hasan Kolcu
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2003, Cilt 51, Sayı 2 · Sayfa: 118-127
Meşrutiyet Devri Türk edebiyatında dil gibi vezin de edebiyatımızın temel meselelerindendir. Genç Kalemlerin başlattığı Yeni Lisan akımına paralel, Say ü Tebebbu da bir Yeni Vezin akımı başlatır. Bu milli vezne dönüş akımıdır. Böylece aruzdan hece ölçüsüne dönüş etrafında bir tartışma zemini doğar. Köprülüzade Mehmed Fuad da bu tartışmalara katılır, görüşler ileri sürer.İşte biz bu makalemizde hece-aruz tartışmaları içerisinde Köprülüzade Mehmed Fuad'ın tavrını belirlemeye çalışacağız.

Dede Korkut Hikayeleri'nde Dağ Kültü

Pervin Ergun
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2003, Cilt 51, Sayı 2 · Sayfa: 75-88
Dede Korkut Hikayeleri'nde dağ kültü, Türkün dünya görüşüne uygun olarak tek Tanrı/Gök Tanrı inanç temeline dayanmaktadır. Türkün hayat felsefesini anlatan bir senfoni olan Dede Korkut Hikayeleri'nde dağ, ne Tanrıdır ne de Tanrısal.Türk kültüründe dağ, büyüklük, azamet, ihtişam, renk, bereket, şekil, kudret, nebatat, işit verme vb. bakımlardan yeryüzünde Tanrı'nın bazı sıfatlarını sembolize eder. Fakat asla tapılmaz. Dağ kültünün Dede Korkut Hikayeleri'ndeki yansımaları da aynı paraleldedir.

Mehmet Ali Köyü Ağzında Kullanılan Fiillere Ekler

Aziz Ayva
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2003, Cilt 51, Sayı 2 · Sayfa: 39-56
Mehmet Ali Köyü, Güneysınır ilçesinin 12-14 km. güneybatısında bulunan bir dağ köyüdür. Burada yaptığımız saha derlemelerimiz sırasında, köyün kendine özgü bir ağız yapısının bulunduğunu gördük ve köydeki yerel söyleyişler ile fiilleri toplamaya başladık. Bu yazımızda, buradan tespit edilmiş 110 adet fiil ve bunların kullanım incelikleriyle ilgili örnek cümleler yer alacaktır.

İncit- 'incitmek' Fiili ve Ailesi Üzerine

Hülya Arslan Erol
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2003, Cilt 51, Sayı 2 · Sayfa: 89-105
Bu yazıda, bugün bütün Türk şivelerinde kullanılan incit- fiili ve türevleri üzerinde durulmuştur. Kelimenin nereden ve nasıl türediği, Eski Türkçeden itibaren hangi türevleriyle var olduğu araştırılmış, ailesi tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu şekilde Türkçenin yazılı belgelerle takip edebildiğimiz tarihinde yeri belirlenmiş, bir başka deyişle incit- fiilinin tarihi gelişimi yazılmaya çalışılmıştır.

Yeni Bir Uyak Türü Mü?

Bedri Aydoğan
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2003, Cilt 51, Sayı 2 · Sayfa: 1-38
Kaynaklar ünsüz olmak koşuluyla bir ses benzerliğini yarım; biri ünlü biri ünsüz olmak koşuluyla iki ses benzerliğini tam; biri ünlü olmak koşuluyla ikiden çok ses benzerliğini ise zengin uyak olarak tanımlamışlardır. Ünlünün yeri değişebilir. Başta, ortada ve sonda olabilir. İki ünsüz benzerliği üzerinde kaynakların çoğu durmamıştır. Uyak konusunda araştırmalar yaparken üç kaynakta çift ünsüz benzerliği üzerinde durulduğunu, ancak yazarların bu benzerliğe yaklaşımlarının farklı olduğunu belirledik. Bu benzerlik kaynakların ikisinde yarım, birinde tam uyak olarak değerlendirilmiştir.

Klasik Türk Edebiyatında Bir Şehrin Güzelleri ve Güzellikleriyle İlgili Eserler

Halit Dursunoğlu
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2003, Cilt 51, Sayı 2 · Sayfa: 57-74
Bir şehrin güzellerini ya da güzelliklerini konu edinen şehrengizler, Türk edebiyatının kendine özgü türlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Şehrengiz türü ve Türk edebiyatında şehrengizler bu yazıda, yukarıda belirtilen çalışmaların ışığı altında ele alınarak sunulmuştur.

Ahmed-i Da'i'nin Bilinmeyen Bir Eseri:Cevahirü'l-Ma'ani

Zeki Kaymaz
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2003, Cilt 51, Sayı 2 · Sayfa: 106-117
Çeşitli konularda manzum ve mensur olarak yazdığı eserleriyle Eski Anadolu Türkçesinin gelişmesinde büyük katkıları olan Ahmed-i Da'i'nin Cevahirü'l-Ma'ani adlı eseri şimdiye kadar bilinmemekteydi. Bu yazıda Ahmed-i Da'i'nin diğer eserleriyle karşılaştırmalar yapılarak Cevahirü'l-Ma'ani adlı eserin Ahmed-i Dai'ye ait olduğu gösterilmektedir.

Coğrafi Adların Etimolojik Sözlüğü

Hasan Eren
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2003, Cilt 51, Sayı 2 · Sayfa: 170-186
Özetle, uzun ve yorucu bir emek ürünü olan bu kapsamlı sözlüğü bize kazandıran Lajos Kiss'i alkışlamak bizim için bir borçtur. Buna benzer eserlerin sayısı uluslararası bilim çevrelerinde bile çok değildir. Kiss'in övgüye değer sözlüğüne özendiğimizi dile getirmek isterim. Sözlük modern Macar dil biliminin düzeyine ilişkin açık bir fikir verebilir, inancındayım. Son 50 yıl içinde Macar dil bilimi büyük eserler ortaya koymuştur.

Kaşgarlı Mahmut'un Divanında Uzun Ünlülerin Gösterilişi

A. Nurmuhammedov
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2003, Cilt 51, Sayı 2 · Sayfa: 128-138
Türkmence en eski dillerden biridir. Buna tarihi eserlerimiz de şahitlik etmektedir. Bu makalede, sadece Türkmen dilinde değil, hatta bütün Türkoloji ilminde tartışmalı bir mesele olarak duran asli ünlü uzunluğunun Divan'da açıklanış durumunu, bununla bağlantılı olarak Türkmen dilinin ünlülerinin Divan'da kullanılış durumunu açıklamak ve onları bildirmek amaç ediliyor.

Türkçenin Hollanda ve Almanya'daki Gücü

Kutlay Yağmur
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2003, Cilt 51, Sayı 2 · Sayfa: 139-155
Bu makalede, ilk olarak Hollanda eğitim sisteminde göçmen dilleriyle ilgili eğitim politikaları ve uygulamaları sunulacaktır. İkinci bölümde Hollanda okullarındaki Türkçe öğretiminin özellikleri anlatıldıktan sonra 13 farklı kentten araştırmada yer alan iki dilli Türk öğrencilerin dil kullanımlarıyla ilgili sonuçlar sunulacaktır. Hollanda'daki durumun daha iyi anlaşılması için, Hamburg'da yaptığımız araştırmanın Türk öğrencilerle ilgili sonuçları son bölümde sunulacaktır.