1121 sonuç bulundu
Uygulanan Filtreler
  • Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten
Yayınlayan Kurumlar
Yayın Yılı
Yazarlar
Anahtar Kelimeler

ORHON YAZITLARINDA BİRLEŞİK CÜMLELER VE BAŞ CÜMLE İLE YARDIMCI CÜMLE İLİŞKİLERİ

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1990, Cilt 38 · Sayfa: 193-205
"İnsanın dilinin özelliği 'burada olmayanı' ve 'şimdi olmayanı' dile getirebilmesidir." (Hörmann 1978.) Dil yalnız bunu sağlamakla kalmaz, burada ve şimdi olmayanlar arasında zaman, sebep, sonuç, şart, gaye vb. ilişkiler kurmayı da mümkün kılar. İnsanın çevresinin tanıyıp kavrayabilmesi, eşyayı tarif edebilmesi, kısaca düşünmesi, birçok farklı şey, durum, oluş ve kılış arasında esas olarak, başta şart ve sebep olmak üzere, ilişkiler kurabilmesidir.

GÖKTÜRKÇEDE İSİMDEN FİİL TÜRETEN EKLER VE KÖKEN YAPILARI ÜZERİNE

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1990, Cilt 38 · Sayfa: 141-149
Göktürkçe, Türkçenin artık müstakil bir yazı dili haline gelmiş; dolayısıyla, dil tarihi açısından büyük çaptaki bir takım değişmeleri geride bırakmış bir koldur. Metinlerin sayı itibariyle oldukça sınırlı ve kelime hazinesinin de belirli bir alanı temsil eder nitelikte olmasına rağmen, bu metinlerin dil yapısı üzerindeki çok yönlü ve karşılaştırmalı araştırmalar…

“KUMUK VE BALKAR LEHÇELERİ SÖZLÜĞÜ”NÜN BİR TAHLİLİ

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1990, Cilt 38 · Sayfa: 223-233
Bu yazıyı, Kumuk ve Balkar Lehçeleri Sözlüğü adlı kitabın yayımlandığı 1990 yılında kaleme aldım. Yazımı çeviri yoluyla eseri yayına hazırlayan Prof. Dr. Kemal Aytaç ile sözlüğün kontrol ve düzeltmelerini yapan Prof. Dr. Osman Nedim Tuna'ya da yazımı gösterdim. Sayın O.N.Tuna üzerimde emeği olan saygı duyduğum hocamdır.

ORHON-YENİSEY ANITLARININ İNCELENMESİNDEKİ BAZI PROBLEMLER

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1990, Cilt 38 · Sayfa: 151-154
Orhon-Yenisey anıtlarının Vilhelm Thomsen tarafından yapılan çözümü üzerinden (Aralık 1893) hemen hemen yüz yıl geçti. Bu yıllar boyunca anıtlara olan ilgili bazen arttı, bazen de azaldı. Son yıllarda, özellikle Sovyetler Birliğindeki Türk halklarının kendi kaynaklarına daha da yönelmeleriyle bağlantılı olarak bu anıtların çok yönlü incelenmesine olan ilgi yeniden artmıştır…

GÖKTÜRK YAZITLARI İLE ANADOLU-TÜRK FOLKLORUNDAKİ PARALELLİKLER ÜZERİNE

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1990, Cilt 38 · Sayfa: 155-166
İnsanlığın Adem Peygamber'den beri getirdiği ve zamanla cemiyetlerin çeşitli özelliklerine göre şekillenen gelenekleri ve yaşayış tarzları vardır. Bunlar "İnsanoğlu"nun doğumundan ölüm sonrasına kadar devam eden ve her biri ayrı özellikleri taşıyan sıradan olaylar veya belli kuralları olan törenlerdir.

TÜRK “RUNİK” ALFABESİNİN YAYILMASINA DAİR

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1990, Cilt 38 · Sayfa: 183-187
Türk "runik" yazısının kökeni ve yayılması sorunları çoktan beri ele alınmıştır. Devamlı araştırmalar sonunda yapılmış olan tahminler şunlardır: Türk "runik" alfabesi ilk defa olarak Orhon ırmağı kıyılarında, sonra Yenisey ırmağının yukarı mecrası boyunca ve daha sonra Altay'da kullanılmıştır.

NEV’ÎZÂDE ATÂYÎ’NİN SOHBETÜ’L EBKÂRI VE İÇİNDEKİ ATA SÖZLERİ İLE DEYİMLER

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1989, Cilt 37 · Sayfa: 171-191
XVII. asır mesnevi edebiyatının en mühim ve tanınmış simalarından olan Nev'îzâde Atâyî 991/1583 yılında İstanbul'da doğdu. XVI. Asır divan şiirinin önde gelen temsilcilerinden şair Nev'î 'nin oğludur. Sonradan Nev'îzâde Atâyî olarak şöhret kazanan şairin asıl adı Atâullah'tır.

BAŞHÜYÜK’TEN DERLENEN KARAÇAYCA SÖZLER

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1989, Cilt 37 · Sayfa: 193-254
Konya ilinin Sarayönü ilçesine yedi kilometre uzaklıkta küçük bir yerleşim birimi olan Başhüyük, Kuzey Kafkasya'dan Anadolu'ya göçen Karaçay Türkleri tarafından 1910 yılında kurulmuş 450 hanelik bir köydür. Köy halkı 1905 yılında, Elbruz Dağı eteklerinde uzanan Karaçay bölgesinin Ogarı Teberdi ve Töben Teberdi (Sıntı) köylerinden göçen Karaçaylı ailelerden oluşmaktadır.

SÜMER-TÜRK DİLLERİNİN TARİHİ İLGİSİ VE TÜRK DİLİNİN YAŞI MESELESİ

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1989, Cilt 37 · Sayfa: 257-293
1947-48 akademik yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji Bölümünde bir öğrenci iken, elime Sturtevant'ın A Hittite Glossary ve Supplement to A Hittite Glossary'sinin Münire B. Çelebi tarafından yapılan Türkçe tercümesi Eti Dili Sözlüğü (TDK Yayını) geçti. O sıralarda R. Rahmeti Arat'tan Eski Türkçe dersleri almakta idim.