4 sonuç bulundu
Yayınlayan Kurumlar
Yazarlar
Anahtar Kelimeler
DİL İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA TEYİPCAN ELİYEV’İN ŞİİRLERİNDEKİ ÇİNCE ALINTILAR
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2019, Sayı 68 · Sayfa: 181-204 · DOI: 10.32925/tday.2019.34
Özet
Uygur Türkçesi ile Çincenin teması, uzun bir tarihî süreci geride bırakmıştır. Çağımızda Doğu Türkistan sahasında kullanılan Çağdaş Uygur Türkçesi, Çince ile tarihte hiç olmadığı kadar yakın ilişkide bulunmaktadır. Bu iki dil arasındaki yakın ilişkiden kaynaklanan etki söz konusu olduğunda etkilenen konumda olan dilin Çağdaş Uygur Türkçesi olduğu söylenebilir. Ancak etki oranı, Çağdaş Uygur Türkçesinin yazı dili ile konuşma dilinde kendini farklı boyutta gösterir. Çalışmada bu iki dilin ilişkisi, 1930-1989 yılları arasında Doğu Türkistan'da yaşayan ve eser veren ünlü Uygur şairi Teyipcan Eliyev'in şiirlerinde geçen Çince alıntılar örneğinde incelenerek Çağdaş Uygur Türkçesinin yazı dili ile Çincenin ilişkisine ışık tutmak amaçlanmıştır. Yöntem olarak Lars Johanson'un geliştirdiği Dillerin İlişkisi ve Etkinin Açıklanması Modeli yani Kod Kopyalama Modeli uygulanmıştır. Bu modele göre sosyal açıdan baskın olan dil (B) Çincedir, sosyal açıdan zayıf olan dil (A) Çağdaş Uygur Türkçesidir. Çalışmada; B'nin A'ya verdiği alıntıların türü, yapısal etkenler ve dil dışı etkenler, Eliyev'in şiirlerinde geçen Çince alıntılar temelinde incelenmeye çalışılmıştır.
Moğolcada Çeşitli Türkçe Kelimeler Üzerine
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2013, Cilt 61, Sayı 2 · Sayfa: 215-218
Özet
Moğolcada iki eş anlamlı kelimenin birleşmesinden meydana gelen pek çok aliterasyonlu kelime bulunmaktadır. Bu tür kelimeler, yani, eş anlamlı iki kelimenin birleşmesinden meydana gelen aliterasyonlu kelimeler ayrıntılı bir şekilde incelendiğinde Moğolcadaki kimi alıntı kelimeler daha iyi anlaşılabilir. Ancak Moğolcadaki aliterasyonlu kelimeleri analiz edip araştırırken bazı ilkeler belirlenmeli ve belirlenen bu ilkelere göre hareket edilmelidir. İşte bu çalışmada bu ilkeler ortaya konulmuş ve Moğolcadaki bazı aliterasyonlu kelimeler bu ilkelere dayanılarak analiz edilmiştir. Analiz edilen aliterasyonlu kelimeler arasında esen mendü, balta süke, öljei qutuɣ'u sayabiliriz
BALKAN TÜRKÇESİ AĞIZLARI İLE TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZLARI ARASINDA SOSYO-LENGÜİSTİK AÇIDAN KISA BİR KARŞILAŞTIRMA
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2010, Cilt 58, Sayı 2 · Sayfa: 103-118
Özet
Türkçenin Anadolu'da yaşayan Oğuz lehçesi, Balkanlar'da konuşulan Türkçenin temelini oluşturur. Bu lehçe gerek Anadolu'da gerekse Balkanlar'da öteki yerel dillerden kelimeler almış, Türkçe, bunları kendi ses özelliklerine uydurmuştur. Öte yandan bölgesel dillerin ses ve şekil özellikleri Anadolu'da olduğu gibi özellikle Balkanlar'da Türkçe kelimeleri etkilemiştir. Ele alınan makalede söz konusu kelimeler ses bilgisi, yapı bilgisi ve cümle bilgisi açılarından işlenmiştir
TÜRK DİLLERİNDEN GÜRCÜCEYE GİRMİŞ BİRKAÇ ALINTI HAKKINDA
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2006, Sayı 22 · Sayfa: 61-65
Özet
Gürcü folkloruna ve edebî diline Türk dillerinden girmiş olan alıntıların çokluğu, direkt olan dil ilişkilerinin sonucudur. Bu ilişkiler içinde dil etkileşimleri de ortaya çıkmıştır.Gürcü diline Türkçeden geçmiş kelimelerin çoğu, Türk Dil Ailesinin Oğuz (Osmanlıca, Türkçe, Azerice) ve Kıpçak (Karaçayca, Kumukça) gruplarına giren sözlerden oluşmaktadır.Bu makalede yufka, postal, köpük, kök, kolbağı, çolak, çepiçi gibi Türk dillerinden Gürcüceye girmiş alıntı kelimeler incelenmektedir