25 sonuç bulundu
Dergiler
Yayınlayan Kurumlar
Yazarlar
Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın Epik Şiirlerinde Millî Mücadele
Erdem · 2010, Sayı 56 · Sayfa: 1-26
Özet
Tam Metin
Fazıl Hüsnü Dağlarca, Türk edebiyatının en verimli şairlerindendir. Bireysel konulardan toplumsal konulara, millî duygulardan evrensel sorunlara, çocuk duyarlılığından Tanrı bilincine varıncaya kadar çok geniş konularda şiirler kaleme almıştır. Şairin konu edindiği temalardan biri de ulusal bilinci geliştirme çerçevesinde değerlendirdiği Milli Mücadele'dir. Bu makalede Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın Millî Mücadele'yi işlediği şiir kitapları, 'Millî Mücadele'nin Zamanı', 'Millî Mücadele'nin Coğrafyası', 'Millî Mücadele'ye Katılan Kişiler' ve 'Millî Mücadele'nin Felsefesi' başlıkları açısından incelenecektir.
ÇURA BATIR
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2009, Sayı 27 · Sayfa: 61-74
Özet
Çura Batır destanı, Kazan Hanlığı'nın Ruslara karşı verdiği onurlu ve kahramanca mücadelenin tarihî-kahramanlık destanlarına özgü epik unsurlar aracılığıyla anlatıldığı bir destandır. Destanın Tatar varyantından başka Kazak, Polonya Tatarları, Nogay, Kırım, Başkurt varyantları da vardır. Destanda Çura Batır'ın mucizevi doğumu, çocukluğundan itibaren gösterdiği kahramanlıklar, Ruslarla mücadelesi ve Rusların hazırladığı haince bir tuzak sonucu ölmesi tasvir edilir. Tarihî gerçeklik bakımından, destanda tasvir edilen yiğit "Çura Batır" imajı ile onun prototipi olduğu düşünülen "Narıkoğlu Çura Bey" tarihî şahsiyeti örtüşmemektedir. Destanda; halk, Kazan'ı savunmada, düşman askeriyle çarpışırken şehit düşen yüzlerce kahramanı "Çura Batır" imajında sembolleştirmiştir
Altay Destanı "Almıs Kaan"
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2009, Sayı 27 · Sayfa: 81-101
Özet
Bu çalışmada, Altay destanı Almıs Kaan Destanı'nın metni, Latin harflerine aktarılmış metni, destanın Türkiye Türkçesine çevirisi ve söz varlığı dizini verilmiştir. Ayrıca, destan hakkında açıklamalar, bazı destan motiflerinin Anadolu sahasıyla bağlantıları ve Altay coğrafyası hakkında bilgiler de sunulmuştur
Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun Karşılaştırmalı Türk Destanları Adlı Eserinin Tarih Eğitimi Açısından Değeri
Erdem · 2007, Sayı 49 (Mustafa Necati Sepetçioğlu Özel Sayısı) · Sayfa: 255-266
Özet
Tam Metin
Bu çalışmada, Mustafa Necati Sepetçioğlu'nun yazdığı Karşılaştırmalı Türk Destanları adlı eseri tarih eğitimi açısından incelenmiştir. Destan kavramının anlamı üzerinde kavramsal bir tartışma ile başlayan kitap, üç ana bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde, kadim milletlerde yaradılış sorunsalına değinen destanlar, sıra ile kısa özetleri yapıldıktan sonra karşılaştırılmıştır. İkinci bölümde yapma destanlar çeşitli açılardan karşılaştırılmış, üçüncü bölümde ise Türk destanlarının bir sınıflaması yapılmıştır. Sepetçioğlu, destanların değerini ortaya koyarken, millîliğini ve destanı yaratan milletin özelliklerini temsil etmesini ölçüt almıştır. Bunun yanında gerekçeli bir değerlendirmeye özen göstermiştir. Eserin, her üç bölümde de destanları ele alış ve değerlendiriş bakımından tarih eğitimine katkı sağladığı söylenebilir.
NOGAY DESTANLARINDA AT MOTİFİ
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2006, Sayı 21 · Sayfa: 97-117
Özet
Tarihin bilinmeyen dönemlerinden günümüze kadar çok eski bir geçmişe sahip olan Türk milletinin hayatında, destanların büyük önemi vardır. Türk milleti yaşadı- ğı coğrafyanın etkilerini içine alan, atlı göçebe kültürün de izlerini taşıyarak farklı dönemlerde birçok destan oluşturmuştur. Her Türk boyu kendi kültürünün etkisiyle farklı destanlar ortaya çıkarmıştır. Bu Türk boylarından birisi de Nogay Türkleridir. Yüzyıllar geçtikçe şartlara bağlı olarak destanlardaki hedefler, destanların konuları, kahramanları, coğrafî çevreleri de değişmiştir. Destanlardaki olağanüstü olaylar ve kullanılan birçok motif anlatıma canlılık ve heyecan katmıştır. Bunların en önemlilerinden birisi at motifidir. Atlı göçebe kültür olarak tarif edilen ilk dönemden başlamak üzere at, Türk toplumunun hayatının birçok döneminde yardımcısı olmuş ve destanların birçoğunda kahramandan sonra en sık bahsedilen motif olmuştur.
OSMANLI DEVLETİ’NİN KURULUŞUNU ANLATAN ROMANLARDA DESTANÎ UNSURLAR
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2005, Cilt 53 · Sayfa: 107-123
Özet
Türkçe Edebî türlerin hemen hepsinden faydalanarak kendine özgü bir edebî türşeklinde Batı'da ortaya çıkan ve Tanzimattan sonra Türk edebiyatına giren roman,ülkemizde sadece Batı edebiyatının etkisinde oluşmamıştır. Türk romancılar, sadeceAvrupalı meslektaşlarını örnek almakla kalmamış halk hikâyelerimiz ve destanlarımızgibi geleneksel anlatılarımızdan da yararlanmışlardır.Bir milletin özelliklerinin parlak bir şekilde yansıtılmasına en elverişli tür olarakgörülen destan türünün etkisi, özellikle Türklerin Anadolu'ya gelişini ve orada devletkurma çabalarını konu edinen tarihî romanlarımızda açıkça görülür. İşte OsmanlıDevleti'nin kuruluş aşamasını konu alan tarihî romanlara imza atan Kemal Tahir, TarıkBuğra ve Mustafa Necati Sepetçioğlu gibi romancılarımız da, bu konuyu işleyenromanlarında destan türünden faydalanmışlardır.Biz bu çalışmada, adı geçen romancılarımızın 'kuruluş'u ele alan romanlarıyla-Kemal Tahir'in Devlet Ana'sı (1967), Mustafa Necati Sepetçioğlu'nun Konak (1973)ve Çatı'sı (1974) ile Tarık Buğra'nın Osmancık'ı (1983)- Türk destanları arasındaki benzerlikleri/ilişkiyi ortaya koymaya çalışacağız.
Masal Ve Destansı Anlatım
Erdem · 2005, Sayı 42 · Sayfa: 31-58
Özet
Sözlü gelenekte her bir tür kendine ait özellikler taşımaktadır. Efsane, masal, destan ve hikâye türü, yaygınlık ve çeşitlilik noktasında, sözel ürünlerin en çok incelenen alanları olmuştur. Pertev Naili Boratav, bu çalışmasında da, Er Töştük, Köroğlu kolları ve birkaç hikâye metni vererek, ele aldığı konuyu anlaşılır kılmıştır. Sözlü metinlerin arasındaki geçişme, Boratav'm bu yazıda üzerinde durduğu konulardandır. Anlatım/icra ve metinlerin yapısındaki değişmelerin boyutu bir başka açıdan ele alınmıştır.
Hakas Destanları ve Kitabi-Dede Gorgud
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1998, Cilt 46, Sayı 2 · Sayfa: 125-132
Özet
Hkaslar Cenubi Sibirin Türk halglarındandır. İki min ilden artıgdır ki, onlar iglimi Sibir'in diğer yerlerine nisbeten mülayim olan Coyan, Kuznetsk Alatav ve Altay dağlaro ile ehate olunmuş Hakas-Minusin çörekliyi erazisinde yaşayırlar. Bu metinde Hakas Destanları ile Kitabi-Dede Gorgud incelenmiştir.
Ergene kon=Ergin kün mü?
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1997, Cilt 45 · Sayfa: 61-149
Özet
Türklerin yeniden türemesi olgusunun gerçekleştiği yer ile ilgili incelemeler, çözümlemeler ve açıklamalar bulunan yazıdır.
DESTANIN TARİFİ
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1992, Cilt 40 · Sayfa: 1-8
Özet
Konum destanın tarifi olacak. Destan nedir? Bu soruyu cevaplandırmaya, destanın sınırlarını çizmeye çalışacağım. Bu güne kadar destan üzerinde tabii ki çok kıymetli araştırmalar yapıldı, elimizde, mesela, Maurice Bowra'nın "Heroic Poetry" gibi, Nora Chadwick ve Victor Zhirmunsky'nin "Oral Epics of Central Asia" gibi çalışmaları var.