Tarihin akışı içinde Mustafa Kemal'i en çok meşgul eden iki mesele daima dikkati çekmektedir: biri Türk milletinin geleceği, Öteki Türk yurdu. Atatürk'ün hayat boyu mücadelelerinin temelinde bu iki husus yatmaktadır.

Bu makalede İsmet İnönü'nün askerlik nitelikleri ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda birinci ve ikinci İnönü savaşlarının önemi ele alınmıştır.

Yazar, bir ulus ve Devlet ışığında ulusal birliğin önemini vurgulamaktadır. Daha sonra Atatürkçü ideoloji ışığında Türkiye'de milli birliğin önemine dikkat çekiyor. Türk Tarihinde Milli Birlik kavramı, Türk halkının maddi ve manevi gücünü birleştirerek Türkiye'yi zafere götürmeyi başaran Atatürk'ün önderliğinde Türk bağımsızlık savaşı zamanına kadar uzanabilir. Milli varlığın emniyet ve güven içinde sürdürülmesi ancak milli birlik ve beraberliğin korunmasıyla mümkündür.

Türk ulusunun kurtarıcısı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu, evrensel boyutlarda büyük insan Atatürk'ün sayısız hizmetlerinden ve başarılarından yalnız biri bile O'na tarihte çok şerefli bir yer sağlayabilirdi. Atatürk, savaşlardaki başarılarıyla büyük bir asker, büyük bir devlet kurucusu olduğu kadar, görüşlerindeki sağlamlık, doğruluk, gerçekçilik, uluslararası ilişkilerde güvenirlik, kararlılık, barış ve insanseverlik değerleri ile de evrensel bir liderdir. O, emperyalizmi yenerek millî, tam bağımsız bir Türk devleti kuran, kurduğu bu devleti çağdaş uygarlık düzeyine çıkartmaktaki savaşı başlatan ve başaran liderdir. Bu yazımızda O'nun özellikle bu iki vasfı üzerinde duracağız.

Millî egemenlik ilkesi Türk tarihine ve Türk devlet yapısına ilk defa Atatürk'le birlikte girmiş ve yerleşmiştir. Bu ilkeyi Millî Mücadelenin ve kurduğu devletin temellerinden biri yapmış olması, Atatürk'ün başarısını sağlayan etkenlerden biridir. Bu, ayni zamanda, onun sağlam tarih bilgisinin, üstün sezgi gücünün,seçkin devlet adamlığının ve demokrasi idealine bağlılığının bir delilidir.

Atatürk, milliyetçilik ilkesiyle, Türkiye Cumhuriyeti'ni yaşatacak olan Türk Milletinde bir millî benlik duygusu yaratarak bu duyguyu bilinçlendirmek istemiştir. Böylece millete ortak bir davranış birlik ve beraberliğini sağlamayı amaçlamıştır, Osmanlı imparatorluğu toplumu içersinden çıkarttığı Türk milletinin "Ben kimim?" sorusunu yanıtlamıştır. Millete önce bir kimlik vermiştir. Hemen bunun ardından milletin niteliğini açıklamıştır. Burada, Yeni Türkiye'nin Kurtuluş Savaşı boyunca ve tarihte Türklerin gösterdiği kahramanlıkları kanıt olarak kullanmıştır.

Ulu Önder Atatürk, yaşamının büyük bir bölümünü -38 yılını (1881-1919)- çökmekte olan Osmanlı Devletinin içine düştüğü karmaşık ortamda "Mustafa Kemal" olarak geçirmiş, fakat bütün olumsuz koşullara rağmen, kazandığı askerî başarılar sonucu, "ulusal bir kahraman" olarak Türk halkı üzerinde engin bir prestij kazanmıştır. Böylece milletinin kaderinde hâkim bir rol oynayacak üstün nitelik ve yeteneklerinin ilk belirgin örneklerini vermek suretiyle, Türk toplumunun geleceği için bir umut ışığı oluşturmuştur. Nihayet herkesin her şeyden ümit kesmek üzere olduğu bir anda, bu umut ışığının kaynağı Mustafa Kemal, mensubu olmakla daima gurur duyduğu aziz milletine yön verici bir dehaya dönüşmüş ve Türk devlet geleneğini kanıtlayarak "Çağdaş Türkiye Cumhuriyeti" içinde anıtlaşmıştır.

Milliyetçilik, Atatürkçü düşünce sisteminin başlıca ilkelerinden biridir, öteki Atatürk ilkelerinden ayrılamaz, Millî Mücadele, Türk milliyetçiliğine ve Türk milletinin bağımsız yaşama azmine dayanılarak kazanılmıştır. Atatürk'ün kurduğu ve genç kuşaklara emanet ettiği Türkiye Cumhuriyetinin Anayasaları milliyetçiliğe önemli bir yer vermiştir. 1924 Anayasasına 1937 yılında yapılan ilâveler sırasında, milliyetçilik, diğer ilkelerle birlikte, devletin temel ilkelerinden biri olarak kabul edilmiştir . Cumhuriyet döneminin öteki Anayasalarında da, milliyetçilik, temel ilke olarak yer almıştır