2 sonuç bulundu
Uygulanan Filtreler
  • Türk Dil Kurumu
  • Uygur şiiri
Yayınlayan Kurumlar
Yayın Yılı

FERHAT İLYAS ve GUÑGA ŞİİR

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2019, Sayı 67 · Sayfa: 257-268
Uzun bir geçmişe sahip olan çağdaş Uygur edebiyatı 20. yüzyılınbaşlarında çok hareketli bir dönem geçirir. Yenileşme hareketleri ve döneminsiyasi olayları edebiyatın şekillenmesinde önemli rol oynar. Budeğişiklikler, yüzyılın başlarına kadar klasik edebiyatın etkisinde varlığınısürdüren şiirde de kendini gösterir. 1980'li yıllarda çağdaş Uygurşiirinde "Yéñiçe Şiir" veya "Guñga Şiir" adıyla yeni bir şiir tarzı görülmeyebaşlanır. Genç şairler arasından yayılan "Yéñiçe şiir" akımı çeşitlitartışmalara yol açmıştır. Başlangıçta bu tür şiirler "Tutuq Şiir", "TépişmaqliqŞéir", "Guñga Şéir", "Simvolluq Şéir" adlarıyla anılmıştır. Ancak"guñga şéir" daha yaygın olarak kullanılmıştır. Anlam kapalılığınadayanan bu şiir anlayışı şiirlerin kelime kadrosunu da farklılaştırmıştır.Guñga şiirlerde gramatikal değişiklikler de görülmektedir. "Guñga şiir"yazan şairlere göre şiir bir dil sanatıdır. Bu nedenle özgürce değişiklikleryapmak şiirin gereklerindendir. Genel olarak bakıldığında guñgaşiir, sembolik ve sürrealist şiirlerle benzerlik göstermektedir. AhmetcanOsman ile başlayan bu şiir akımı Ferhat İlyas ve Vahitcan Osman ilesürdürülmektedir.

BİR UYGUR ŞİİRİ HAKKINDA NOT

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 1976, Cilt 23 (1975-1976) · Sayfa: 61-63
T. Gandjei Aprinçor Tigin adlı Uygur şairinin bir manzumesi hakkında yeni görüşler ileri sürüyor. Bu manzume bundan önce birkaç kez yayınlanmıştı. Eski Türk şiirinin yapısı hakkındaki birçok bilgilerimizi kendisine borçlu olduğumuz bilgin, adı geçen manzumedeki mısraların sıralanışı konusunda kendisinden önce yapılmış olan önerileri eleştirdikten sonra kendine anlayışına göre dörtlükler kuruyor. Bunu yaparken Aprinçor Tigin'in, her dörtlükte aabb biçiminde bir "dörtlük aliterasyonu" kullanmış olduğunu kabul ediyor ve bunun için de Türk edebiyatının türlü dönemlerinden deliller getiriyor. Bu suretle T. Gandjei, aaa biçimindeki üçlük sıralaması ile (bkz. R. R. Arat, Eski Türk Şiiri, s. 20) benim aaaa biçimindeki sıralamama karşı çıkıyor (bkz. aynı. g. makale, s.158 ve s.159, not 10)