2068 sonuç bulundu
Yayınlayan Kurumlar
- Türk Dil Kurumu 2068
Yazarlar
- Zeynep Korkmaz 37
- Nail Tan 29
- Agâh Sırrı Levend 27
- Hasan Eren 23
- Mustafa Öner 21
- Osman Fikri Sertkaya 21
- Mehmet Ölmez 16
- Saadet Çağatay 15
- Sadettin Özçelik 14
- Şinasi Tekin 14
Anahtar Kelimeler
- Türkçe 42
- Abdullah Tukay 26
- Turkish 23
- Dede Korkut 20
- Türkiye Türkçesi 20
- Eski Türkçe 19
- Tatar edebiyatı 19
- TÜRKÇE 19
- dil 16
- Eski Anadolu Türkçesi 15
“Kırgız Şiirinde Ekim Devrimi-Devrimi Hazırlayan ve Kabul Görmesini Sağlayan Sebepler” (On “October Revolution in Kyrgyz Poem-The Causes which Prepared and Provided the Acceptance of Revolution”)
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2015, Sayı 40 · Sayfa: 205-208
Özet
nasebetler sonrasında Ruslar Kırgız topraklarını işgal etmeye başlar. Yazar, işgal sürecinde akın adı verilen halk şairlerinin halkı uyarmak için yazdığı şiirleri tahlil eder ve akınların Kırgız toplumundaki sosyal görevlerine de işa- ret etmiş olur. Bu kısım pek çok eleştirmen ve kuramcının da tartıştığı, "şiirin sosyal görevi" olup olmadığı, olacaksa nasıl bir işlev üstleneceği gibi mesele- lere Kırgız sahası açısından bakma imkânı sağlamaktadır
“Azәrbaycan Dilinin Naxçıvan Dialektoji Atlası” Hakkında (On “Nakhchivan Dialectological Atlas of the Azerbaijani Language”)
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2015, Sayı 40 · Sayfa: 209-208
Özet
açıklayıcı bir metin yer alıyor. Hacıyev orada dillerin gelişim evreleri, ağız- ların oluşumları, Nahçıvan'ın tarihî ve etnik yapısı hakkında bilgiler vermiş. Daha sonra Nahçıvan ağzının genel özellikleri ve haritalara dayanarak temel ağız bölgeleri değerlendirilmiş. Tarihî ve yaşayan Türk yazı dilleri karşılaştı- rılarak ve ağız malzemelerinden yararlanılarak etnik hareketlerin açıklanabi- leceği örneklerle açıklamıştır
Prof. Dr. Abdurrahman Güzel’in “Ahmed Yesevî’nin Fakr-Nâme’si Üzerine Bir İnceleme” Eserinin Özbekçe Tercümesi Hakkında (On Prof. Dr. Abdurrahman Güzel’s Uzbek Translation of “A Research of Ahmed Yesevî’s ‘Fakr-Nâme’”
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2015, Sayı 40 · Sayfa: 215-218
Özet
Taşkent'teki Nevruz Yayınevinde Başkent Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğ- retim Üyesi Prof. Dr. Abdurrahman Güzel hocamızın Ahmed Yesevî'nin Fakr- nâme'si Üzerine Bir İnceleme (Ankara, Öncü Yayınevi, 2008) kitabı Özbek Türkçesine çevrilerek yayımlandı (Abdurahmon Go'zal, Yassavi Faqrnomasi, Toshkent, Navro'z Nashriyoti, 2014, 268 sahifa)
Türk Dünyasından Haberler (News from the Turkish World)
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2015, Sayı 40 · Sayfa: 233-241
Özet
sanatçılar, Aksaray Belediyesinin düzenlemesiyle Eğri Minare, Ulu Cami, Zinciriye Medresesi, Helvadere Göleti ve Hasandağı, Ihlara, Güzelyurt, Ağzı- karahan, Narlıgöl gibi tarihî ve turistik bölgelerde gezi ve incelemelerde bu- lundular. Ünlü ressamlar, Aksaray'ın sahip olduğu tarihî ve kültürel değerlere hayran kalırken, bu değerleri tablolarına yansıtmak için özen gösterdiler
Uluslararası Azerbaycan Türkiye “Yedi Ulu Ozan” Sempozyumu (International Azerbaijan Turkey “Seven Great Poets” Symposium)
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2015, Sayı 40 · Sayfa: 219
Özet
Prof. Dr. Ehmed Qeşemoğlu: Ulu Ozanların Büyüklüğünün Sırları Prof. Dr. Şeref Boyraz: El Yazması Bir Mecmuadaki Pîr Sultan Şiirleri Prof. Dr. Şefeq Elibeyli: Fuzûlî'nin Farsça Divanında İrfanî Istılahlar Prof. Dr. Saadet Şıhıyeva: Nesimî Sözü, Zaman ve Mekânın Fevkinde Doç. Dr. Armağan Coşkun Elçi: Yedi Ulu Ozanın Halk Müziği
Uluslararası Nasreddin Hoca Sempozyumu (International Nasreddin Hodja Symposium)
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2015, Sayı 40 · Sayfa: 229-231
Özet
kündür: Hoca'nın Tarihî Kişiliği-Türbesi, Fıkraların İlk Kaynağı Yazma ve Basma Eserler, Hoca'nın Mizah Anlayışı, Halk Bilimi ve Hoca, Halkta-Genç- lerde-Çocuklarda N. Hoca Algısı, Yurt Dışındaki Nasreddin Hocalar, Çağdaş Sanatlar ve Hoca, Eğitim ve Hoca
ER TÖŞTÜK VE COODARBEŞİM DESTANLARINDA KULLANILAN CELMOGUZ MOTİFİ ÜZERİNE
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2015, Sayı 39 · Sayfa: 7-14
Özet
Manas, Semetey, Seytek, Er Töştük, Coodarbeşim, Kurmanbek, Seyitbek, Şırdakbek, Canış Bayış, Er Tabıldı, Canıl Mırza, Kız Darıyka gibi daha birçok Kırgız destanı, bünyesinde bulundurduğu zengin motifleri ile her zaman araştırma konusu halindedir. Konusu kahramanlık olan Kırgız destanlarında genellikle kahraman olağanüstü güce, ata, silaha elbiseye sahiptir. Başka bir deyişle, destanın başından sonuna kadar olağanüstülük seyredilir. Bu tür olağanüstü kahramanların karşılaştığı engeller veya mücadele ettiği düşmanları da kolay kolay öldürülmeyen olağanüstü güce sahip olan ya kahramandır ya devdir ya da başka bir dünyaya ait yaratıktır. Kırgız destan ve masallarındageçen Celmoguz da kahramanın karşılaştığı farklı âleme ait ve olağanüstügüce sahip bir karakterdir.Manas, Kurmanbek gibi birden fazla daireden oluşan Er Töştük'ün ikinci halkasınıCoodarbeşim Destanı teşkil etmektedir. Bu dairede, baba Er Töştük'ün birzamanlar yapamadığı işleri oğlu Coodarbeşim yapmaktadır. O da babası gibi uzun yolculuğa çıkar. Ancak Er Töştük'ün yolculuğu yer altı dünyasında geçerken Coodarbeşim ise bilinmeyen gizemli diyarlarda yolculuk yapar. Destanın sonunda iki kahraman da çeşitli düşmanlarla mücadele ederek uzun yıllar sonra doğduğu yere döner.Bu çalışmada, her iki destanda karşılaşılan ve her ikisinde de önemli bir yeresahip olan Celmoguz motifi üzerinde durulacak ve Celmoguz tipinin iki destandaki rolü değerlendirilecektir. Ayrıca Celmoguz'un destan ve varyantlara göre özellikleri ile farklılıkları tespit edilecektir.
Tatar Kitap Tarihi Hakkında
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2015, Sayı 39 · Sayfa: 119-134
Özet
Uygarlık tarihinde büyük önem taşıyan kitap yayımı, yer aldığı milletin tarihi, medeniyeti, kültürü hakkında bilgi verir. Kitabın basımı, dağıtımı ve tirajı fiziksel bir faaliyetten çok daha fazlasını ifade etmektedir. Kitap tarihi de tam bu noktada önemli bir araştırma alanı olarak karşımıza çıkar. Türk dünyasında köklü kitap yayım geleneğine sahip olan Tatarların kitap tarihi de birçok yönden diğer milletlerin kitap yolcuğundan ayrı tutulmalıdır. Tatar kitaplarının üzerinde durulması gereken iki husus; çok dillilik ve zengin içeriktir. Yayıncılık ve matbuat faaliyetlerinin böylesine önemsendiği bir milletin köklü kitap tarihi de üniversitelerde araştırılması, üzerinde çalışılması ve bilim insanlarının yetiştirilmesi gereken bir araştırma alanı olmayı hak etmektedir. 1804 yılında Kazan'da kurulan matbaanın faaliyetler ile başlayan basma kitap geleneğinin Osmanlı kitap basma geleneğinden sonraki en güçlü kültür sahası olduğu unutulmamalıdır. Bu bağlamda basma kitaplar konusunda öncü olan Gabdělgaziz Bulaşov, Hemze Mamışev, Gali Rehmetullin, Korbangali İshakov, Yosıf Apanayev gibi isimler ve onların zor şartlara rağmen sürdürdükleri kültürel faaliyetler dahi araştırmayı hak etmektedir. Tatar kültürünün ilgi çekici alanı olan Tatar yayımcılık ve kitap tarihi üzerine odaklanan bu çalışma Sovyet öncesi ve sonrasında değişen yayın dengeleri, kitap tarihinin önemli noktaları, kitap basım ve satış rakamları hakkında bilgi vermektedir.
Günbed Ağzından İki Masal ve Dil Özellikleri
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2015, Sayı 39 · Sayfa: 41-60
Özet
İran, tarih boyunca Türklerin yoğun olarak yaşadığı ve aynı zamanda yüzyıllarca yönetimi altında olduğu coğrafyalardan biri olmuştur. Bugün, İran'ın çeşitli bölgelerinde Azerbaycan Türkleri başta olmak üzere Kaşkaylar, Ebiverdiler, Sungurlar, Halaçlar, Kazaklar, Özbekler, Horasan Türkleri ve Türkmenler gibi Türk grupları yaşamaktadır. Türkmenler, İran'ın kuzeydoğusunda yer alan Türkmensahra bölgesinde yaşamaktadır. Türkmensahra bugün, İran'ın Gülistan eyaleti ile Kuzey Horasan eyaletinin kuzeyini kapsayan bölge ile Razavi Horasan eyaletinde yer almaktadır. Sözü edilen bölgelerde Türkmenlerin nüfusunun 1,5 ila 2 milyon arasında olduğu bildirilmektedir. Bu çalışmada, Günbed ağzından derlenen Oğlaklı Keçi ve Ecekecân adlı masallar ele alınmıştır. Çalışma çerçevesinde masallar, çeviri yazı alfabesiyle yazıya geçirilmiş ve aynı zamanda Türkiye Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. Ayrıca, metinlerin dil özellikleri üzerinde durulmuştur.
1913 YILINDA BASILMIŞ BİR TÜRKÇE-BULGARCA MUHTASAR LÜGAT’E DAİR
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2015, Sayı 39 · Sayfa: 75-118
Özet
Balkan Savaşları'nın sona erdiği 1913 yılında çok sayıda Osmanlı Türk askeri Bulgarlara esir düşmüştür. Bu esirlerin Bulgarlarla iletişimlerini kolaylaştırmak amacıyla bir "Türkçe-Bulgarca Muhtasar Lügat" hazırlanmıştır. Bu küçük lügat, Filibe'de Hurşit Matbaası tarafından Arap harfleriyle basılmıştır. Lügatte yer alan hem Türkçe hem de Bulgarca kelimeler Arap harfleriyle yazılmıştır. Bu lügatin yazarı bilinmemektedir. Matbaa çalışanlarının hazırlamış olduğu bir lügat olma ihtimali vardır. Bu çalışmada Filibe'de hazırlanan Türkçe-Bulgarca Muhtasar Lügat'te yer alan kelimelerin ve Bulgarca karşılıklarının Latin harfleriyle çeviri yazımının hazırlanması ve ayrıca Bulgarca kelimelerin Kiril alfabesine aktarılması ve günümüz Bulgarca söz varlığı ile kıyaslanması hedeflenmiştir. Bunun dışında lügatteki Türkçe kelimelerin ve Bulgarca karşılıklarının leksikolojik değerlendirilmesi ve tematik tasnifiniyapmaya çalıştık.