Bu yazıda, Tatarsko-russkiy slovar' (1966) ve Ganiyev'in Tatarca Türkçe Sözlük'ü (1997) taranarak *-g- sesinin Tatarcada, ünlüler arası durumdaki farklı görünümleri belirlenmeye ve bu farklılıkların ünlü niteliğiyle ilgili olup olmadığı ortaya konulmaya çalışılmıştır

Birbiri ile bağlantılı iki farklı bölümden oluşan eldeki makalenin I. bölümünde, enklitik yapıdaki -lA pekiştirme ekinin ne gibi tarihî gelişme süreçlerinden ve ses değişmelerinden geçerek ve yine bir pekiştirme eki olan -ki ile kaynaşarak ek yığılması (pleonasmus) yoluyla nasıl Anadolu ağızlarındaki -oına/-kine -oana/-kene vb. şekilleri oluşturduğu üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde ise, isimden fiil türeten +A- ekinde kendini gösteren işlev zayıflaması ve körelmesi dolayısıyla, bu ekteki körelmiş işlevi tazelemek üzere yine ek yığılması olayına başvurularak ve +A- eki üzerine -lA pekiştirme eki getirilerek iki ekin kaynaşması yoluyla nasıl -A-lA->-AlA- tekrarlama fiillerinin oluştuğu konusu ele alınmıştır

Deyimler, şiirler, halk şarkıları ve efsaneler, Türk halk edebiyatının değerli verileri oldukları kadar Türk dilinin de zenginliğidir. İnsanların çoğunun köylerden kentlere göç etmiş olmasına rağmen, bu anlatılar ve edebî metinler halk arasında hâlâ söylenegelmekte ve onlara inanılmaktadır. Bu yazıda, ölüm ve ölü kişi hakkındaki anlatılardan derlediğim bazı örnekler vereceğim. Bu anlatıları, rüyada başka bir kişiye görünmek, ölüm anı, tehlikeli ölü ve hayalî ölü vb. şeklinde olan temalarına göre sınıflandırdım. Yazımın başında gazetelerden de bazı örnekler verdim

Araştırmada isimden +lA- türetim eki ile yapılan fiiller anlam bilimi (semantik) ve cümle bilimi (syntax) açısından incelendi. Önce kaynakçada adı geçen sözlüklerdeki isimden +lAtüretim eki ile yapılmış fiiller (1000`e yakın) toplandı ve gözden geçirildi. Bu fiillerle doğru cümle kurabilmek için gerekli olan tümlein / tümleçlerin durum hâli ile fiillerin temelini oluşturan temel-isimlerin anlamı arasında bir bağlantı olup olmadığını Gerhard Helbig`in fiillerin birleşim değeri (Değerlilik Kuramı // Valenztheorie) üzerine yaptığı çalışmaları göz önünde tutularak incelendi. Fiiller, gerekli tümlecin / tümleçlerin durum hâli de gösterilerek alfabetik bir dizinde belgelendi. Bazı temel-isimlerin bugünkü Türkçede kullanılmadığı saptanmış; bu durumda etimolojisi de incelenmiştir

Bilişim teknolojilerinde son yirmi yılda yaşanan gelişmeler dil bilimi çalışma ve uygulamalarını artan bir biçimde etkilemektedir. Bilgisayar destekli dil bilimi, doğal dil işleme (DDİ), derlem dil bilimi gibi görece yeni terimler özellikle metin çözümleme başta olmak üzere dil birimlerinin otomatik belirlenimi, çıkarımı ve bu uygulamalar üzerinden yoruma dayalı çalışmalar için vazgeçilmez nitelikler taşımaktadır.Genel Ağ'da (İnternet) milyonlarca sayısallaşmış metinlerden belgelerden bilgi çıkarımında, arama-sorgulama uygulamalarında terimler önemli göstergeler, ipuçlarıdır. Terimlerin otomatik çıkarımı, elle yapılması mümkün olmayan yığınlarca sayısal metnin kavram çözümünde kullanılan yöntemler arasındadır. Bu bakımdan terime dayalı çözümlemeler yalnızca dil bilgisel çalışmalarda değil örneğin biomedikal uygulamalardan büyük kavram ağaçlarının hazırlanmasına kadar genişleyen bir alanda kullanılmaktadır.Bu çalışmada TÜBİTAK popüler kitaplarından Şaşırtan Varsayım adlı çeviri yayının eş dizimli terimler açısından olasılık-istatistik yöntemler kullanan iki yazılımca çözümlemesi yapılmıştır. Sonuç olarak otuz dokuz eş dizimli birimin terim olarak değerlendirilebilecek adaylar olduğu belirlenmiştir

Bu çalışmada Andreas Tietze tarafından hazırlanmış olan ve Türkiye Türkçesinin söz varlığına ait kelimeleri ihtiva eden etimolojik sözlüğün ikinci cildi üzerinde durulacaktır. Tietze, eserinin ön sözünde incelediği bazı kelimelerin kökenini tespit edemediğini ifade eder. Bu kelimeler sözlükte çift soru işareti ile gösterilmiştir. Biz, bu durumdan hareket ederek sözlüğü baştan sona okuduk. Tietze'nin kökeni konusunda tereddüt yaşadığı bazı kelimeler hakkında görüşlerimizi ortaya koyduk.Tarihi ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugatı'nın ilk cildi 2002 yılında yayımlandığında Türkoloji camiasında, özellikle de Türkiye'de büyük yankı ve heyecan uyandırmıştı. Gerçekten de bu heyecan, yıllardır dilimize pelesenk olmuş "Türkiye Türkçesinin sağlam ve güvenilir bir etimolojik sözlüğü hâlâ yazılamadı." sözünün gerçeğe dönüşmesinin sonucu muydu acaba? Hele hele Tietze'nin sözlüğün altı yedi cilt gibi düşünüldüğünü ifade etmesi umutları iyice yeşertmişti

Türk edebiyatındaki bazı romanlarda Batılı ve "yeni" hayat tarzı, modern şehir hayatına uyumsuzluk gibi konular, değerlendirilerek veya eleştirilerek gündeme getirilmiştir. Bunlardan biri de Fatma Karabıyık Barbarosoğlu'nun Hiçbiryer adlı romanıdır.Bu çalışmada Fatma Karabıyık Barbarosoğlu'nun Hiçbiryer adlı romanının dilinde bulunan özgün kullanımlar ve cümle tercihleri incelenmiş; bunlarla, romanda anlatılanların uyumlu ilişkisi üzerinde durulmuştur. Psikolojik yönü ağır basan romanın dilinde ikilemelerin dikkati çekecek yoğunlukta kullanıldığı ve köy hayatına dair pek çok kavramın, roman vasıtasıyla edebî dile taşındığı tespit edilmiştir

Tanzimat'ın önde gelen isimlerinden Ahmet Mithat Efendi, 1870-1912 yılları arasındaki yazı faaliyetinde pek çok hikâye ve romana imza atmış bir yazardır. Telif roman örneklerinin yanı sıra tercümeleri de bulunur. Tercüman-ı Hakikat'te yayımlanan "Ahmet Mithat Efendi'nin Telif ve Tercüme Yollu Yazdığı Büyük Romanlar" başlıklı yazı dizisinde yazarın 1874'ten 1885 yılına kadar yazmış olduğu telif ve tercüme romanları kısaca tanıtılmış ve halkın bu romanlara gösterdiği ilgi üzerinde durulmuştur