1987 yılı Samsat kazıları, 15 Haziran-5 Ağustos tarihleri arasında, ortalama 100 işçi ile yürütülmüştür. Kültür ve Turizm Bakanlığını Arkeolog Çiğdem Özoğul temsil etmiştir. Kazı kurulunun bu yıl çalışmalarına katılan üyeleri, Yar. Doç. Dr. Aliye Özten, Doç. Dr. Oktay Belli, Fikri Kulakoğlu, Süleyman Özkan, Levent Eşli, Murat Ertuğrul Gülyaz, Uğur Toganaş, Gülşebnem Fındık, Murat Tolga Özcoşkun, Lale Yüksel, Fotoğraf Yekta Demiralp, Restoratör Ali Aşgit'tir. Arkeoloji öğrencilerinden Ertan Yılmaz, Yasemin Atalay, Erol Kaya, Güngör Şakar, A. Orhan Uğur, mevsim boyu kazıları takip ederek uygulamalı bilgiler kazanmışlardır.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi adına kurulumuz tarafından yürütülmekte olan Samsat kurtarma kazılarında, höyük ve aşağı şehirde, kesiksiz bir yaşamı ortaya koyan tarih ve öntarih katlarını geniş ölçüde incelemek mümkün olmuştur. Höyüğün güney-batısında (b-f/ 15-18) XVIII., doğu ocağında (q-r/14-15) XXIV. kata ulaşıldı. Doğu ocağının Demir ve Orta Tunç çağları, Orta çağların görkemli surunun yapımı sırasında tahrip ve tesviye edilmiştir. Surun kalıntıları kaldırıldığında tesviye esnasında, Eski Tunç çağının en son safhasına kadar derinleşildiği görülmüştür.

Eski ve ortaçağların başkentlerinden ve önemli kalelerinden biri olan Samsat (Samosata, Sümeysat) Atatürk Barajı gölünün suları altında kalacağı için, kurtarma kazıları yapılan eski yerleşme yerleri arasında önemli bir yere sahiptir. Kazılar Orta Doğu Teknik Üniversitesi adına ve Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın desteği ile, ortalama yirmi bilim adamından oluşan başkanlığımdaki Kazı Kurulu tarafından 1978 yılından beri yürütülmektedir. Roma çağının ünlü Samsat su yolları Ülkü İzmirligil ekibi tarafından incelenmektedir. Samsat ve çevresinin prehistorik araştırmalarını Işın Yalçınkaya ve H. Müller-Beck ekibi yapmıştır.

Türk Tarih Kurumu, Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü ve Ankara Üniversitesi adına heyetimizce yürütülen Acemhöyük kazılarının 1978 evresinde, Sarıkaya sarayı ile çevresinde çalışıldı. Dış etkenlerle yıkılan saray duvarlarının evvelce açığa çıkaramadığımız temellerinin kazısında, ve sarayla çağdaş katın incelenmesi amaciyle kaldırılan kerpiç evlerin altından, konumuzla ilgili ilginç eserler bulundu. Bunlar arasında mühür baskılı bullalarla, resimli bir vazonun iri parçaları, M. Ö. 18. yüzyıl Anadolu mimarlığının ve tasvir sanatının bilmediğimiz bazı özelliklerini öğrenmemizi sağladı.

During the 1978 excavation campaign at Acemhöyük, sponsored by the Turkish Historical Society, the General Directorate of Antiquites and Museums and Ankara University, the Sarıkaya palace and its vicinity were investigated. Finds of interest and relevance to the subject of this article were recovered from excavations of the palace foundations and contemporar building levels, where the effects of weathering had removed some of the mudbrick walls not taken down during earlier campaigns. Among these finds are bullae with seal impressions, and large fragments of a painted vase, which provide new evidence for aspects of Anatolian art and architecture of the 18th century B.C.

Türk Tarih Kurumu, Ankara Üniversitesi ve Kültür Bakanlığı adına yürütülmekte olan Acemhöyük Kazılarında ele geçirilen mühür baskılarının büyük çoğunluğu, höyüğün güney-doğusundaki Sarıkaya mevkiinde ve kuzeyindeki Hatipler tepesinde açığa çıkarılmış olan iki büyük yapıya aittir. Bazı ayrıntılar dışında inşa tarzları, planları ve küçük buluntuları bakımından birbirine çok benziyen bu iki anıtsal yapı, Acemhöyük'ün saraylarım temsil etmektedir. Bunlar, Hellenistik çağ evlerinin inşası sırasında uğradıkları tahribatın ve köylülerin toprak ve taş almak amaciyle açtıkları çukurlar dışında, çok sağlam durumda keşfedilmişlerdir. Höyüğün Sarıkaya denilen kısmında, MA-VA / 41-48 plankarelere raslıyan sarayın merkez binasının kazısı tamamlanmıştır. Elimizde kalan zemin katında, tahrip sahası da dahil olmak üzere, elli odanın varlığı anlaşılmıştır. Güney cephesi Melendiz çayına bakan binanın dış duvarları düzenli bir dikdörtgen meydana getirmiştir.

Türk Tarih Kurumu, Ankara Üniversitesi ve Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü adına 1962 yılından beri yürütülmekte olan Acemhöyük kazılarında 1965 yılına kadar elde edilen sonuçlar yayınlanmıştır. O zamandan beri çalışmalar şehrin anıtsal yapılarının açığa çıkarılması planına göre yürütülmüştür. Ayrıca, aşağı şehirde ve höyüğün diğer kısımlarında da kazılara devam edilmiştir. Araştırmalarımız, Acemhöyük'ün Anadolu arkeolojisindeki yerini ve önemini büyük ölçüde aydınlatmıştır. Höyüğün hakim noktalarına inşa edilmiş olan saraylar, höyükte ve aşağı şehirde rastlanan özel evler ve bu yapılarda bulunan maden, fildişi, pişmiş toprak eserler ve zengin bir koleksiyon meydana getiren silindir ve damga mühür baskılı bullalar, taş vazolar bir arada yayınlanacaktır. Bu yazımızda bu zengin malzemeden iki örnek sunacağız: Fildişi bir kutu ve taştan bir kurşun figürin kalıbı.

The excavations at Acemhöyük, started in 1962 under the auspices of the Turkish Historical Society, Ankara University and the General Directorate of Antiquities and Museums, have been continuing annually. The results of the campaigns of 1962 - 1965 have appeared. More recent exploration has focused on the monumental buildings at the site; some work also took place in other parts of the mound and in the lower city. We now have gained a basic understanding of Acemhöyüks' status and importance in the context of Anatolian archaeology. A general volume, now in preparation, will present the finds from the palaces as well as those from other buildings on the mound or in the lower city; objects of metal, ivories, terracottas, stone vases, and notably the rich collection of bullae with cylinder and stamp seal impressions will be published in this volume. The present article selects two samples from the wealth of material: an ivory box and stone mould for a lead figürine.