1429 sonuç bulundu
Dergiler
- Belleten 381
- Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi 316
- Erdem 190
- Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten 189
- Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi 170
- Arış 98
- Höyük 72
- Belgeler 13
Yayınlayan Kurumlar
Yazarlar
- Nail Tan 22
- Mehmet Ölmez 12
- Sadettin Özçelik 10
- Hasan Ali ÇETİN 9
- Ahmet Karaman 6
Anahtar Kelimeler
- Osmanlı Devleti 56
- Ottoman Empire 53
- Osmanlı 48
- Ottoman 39
- Türkiye 31
- Dokuma 27
- Weaving 23
- İstanbul 21
- Osmanlı İmparatorluğu 21
- Turkey 21
GÜN OLUR ASRA BEDEL’DE ÖZNE VE İKTİDAR
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2017, Sayı 43 · Sayfa: 283-303
Özet
'Gün Olur Asra Bedel' adlı anlatı, bireyin 'özne' olmaktan çıkarılarak 'nesne'leş- tirilmesini üzerine kurulur. Aytmatov, anlatıda, insanın trajik yazgısının ana kalkışını 'ev'den toplu rehabilitasyon merkezleri olan Sovyet yatılı okullarına geçiş ile başlatır. Buradan yetişen insanların Sovyetler Birliği'nin yaşaması için ideolojik ve dinsel anlamda koşullanmış ve sloganik söylemlere tutunmuş birer nesne olduklarının altını çizer. Sistemin yaşaması ve gelişmesi için birer 'yakıt insan' olarak görülen bu 'nesne'ler, insanlığın/dünyanın karşısındaki en önemli tehditlerin başında gelmektedirler. Fransız düşünür Michel Foucault, tarihsel anlamda insanın özneleştirme ilişkilerini özne ve iktidar bağlamında değerlendirerek, insanların özneye dönüştürülme kiplerinin tarihini oluşturur. Bu değerlendirmelerini psikoloji, felsefe, epistemoloji, sosyoloji ve tarih gibi çeşitli disiplinlerden yararlanarak oluşturur. Ona göre bireyin özneleştirilmesi trajiği insanın öteki olması önündeki en önemli sosyolojik çözümlemelerden birisidir. Çalışmada Cengiz Aytmatov'un 'Gün Olur Asra Bedel' adlı eserini Michel Foucault'nun özne ve iktidar ilişkileri etrafında çözümlemeye çalışılmıştır.
SALTUKLU DÖNEMİ ERZURUM KİTABELERİ
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2017, Sayı 43 · Sayfa: 359-384
Özet
Saltuklu Beyliği'nin önde gelen şehirlerinden biri olmasına rağmen, bugün Erzurum'da, Saltukoğulları'ndan kalan tarihî yapılar sınırlı sayıdadır: Bunlardan Üç Kümbetler, Sultan Melik Mescidi, Erzurum Kale Mescidi, Emir Şeyh ve Mehdi Abbas Türbeleri'nin kitabeleri şimdiye kadar maalesef bulunamamıştır. Micingirt Kalesi kitabesi, Tepsi Minare (Saat Kulesi) üzerinde noktasız kufi hatla yazılan kitabe ve Ulu Cami (Atabey Camisi) kitabesi ise araştırmacılar tarafından kayıt altına alınmıştır. Söz konusu kitabeler, bu bildiri aracılığıyla gözden geçirilmiş, yapılan çalışmalar karşılaştırılmış ve metinler; bağlama, dil ve üslup özelliklerine göre yeniden düzenlenmiştir. Ayrıca, Ulu Cami'deki tamir kitabelerinden birinde bulunan ve daha önce ilgililerce anlaşılamayan bir ifade, nispeten okunarak dikkatlere sunulmuştur.
BAYBURT KÖYLERİNDEKİ CAMİ KİTABELERİ
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2017, Sayı 43 · Sayfa: 347-357
Özet
Geçmişi eski tarihlere dayanan Bayburt'un bugünkü adına yakın isimlerle anıldığı bilinmektedir. Saltuklu ve Mengücekli egemenliğinde bir süre kalan Bayburt'un asıl imar faaliyetleri Erzurum Selçukluları olarak bilinen dönem içerisinde gerçekleşmiştir. İlhanlılar döneminde de gelişim devam etmiştir. Yavuz Sultan Selim döneminde Osmanlı'ya bağlanan Bayburt'ta günümüze kadar ulaşan imar faaliyetleri sürdürülmüştür. Yukarıda kısaca bahsedildiği üzere Bayburt ve çevresi gerek İslam öncesinde gerek de sonrasında birçok devletin hâkimiyet alanlarından biri olmuştur. Bayburt'taki tarihî eserlerde bu devletlerin izlerine rastlandığı gibi bu çalışmada İslam hâkimiyetinin bölgede tesisinden sonra Akkoyunlu ve sonraki dönemlere ait camilerin kitabeleri incelenmiştir. Kitabelerin neredeyse tamamı, bölgenin doğal taş bakımından zengin olmasından ve taş işçiliğinin gelişmesinden ötürü, taş üzerine işlenmiştir. Kitabelerde sülüs, celi sülüs ve nesih yazı çeşitleri kullanılmıştır
AZERBAYCAN’IN BÜYÜK HALK BİLİMCİ/ FOLKLORŞİNASLARINDAN PROF. DR. İSRAFİL ABBASLI ve PROF. DR. ENVER MAHMUT
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2017, Sayı 43 · Sayfa: 449-459
Özet
İsrafil Abbaslı, 1 Şubat 1938 tarihinde Ermenistan'ın başkenti Erivan/Revan şehrinde doğdu. O tarihte Ermenistan'da yaklaşık 300.000 Azerbaycanlı yaşamaktaydı. Babası İsmail Abbasov, annesi ise edebiyat öğretmeni Hakikat/ Hegiget Hanım'dır. Babasını küçük yaşta, II. Dünya Savaşı sırasında cephede kaybetti (1942).TDK Haberleşme Üyesi, Romanya'nın tanınmış Türklük bilimcilerinden Köstence/Constanta Ovidius Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enver Mahmut, yaşadığı Köstence'de 11 Ekim 2016 Salı günü hayata gözlerini yumdu. Cenazesi 12 Ekim 2016 Çarşamba günü Köstence Müslüman Mezarlığı'nda öğle ve cenaze namazları sonrası toprağa verildi.TDK Haberleşme Üyesi, Romanya'nın tanınmış Türklük bilimcilerinden Köstence/Constanta Ovidius Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enver Mahmut, yaşadığı Köstence'de 11 Ekim 2016 Salı günü hayata gözlerini yumdu. Cenazesi 12 Ekim 2016 Çarşamba günü Köstence Müslüman Mezarlığı'nda öğle ve cenaze namazları sonrası toprağa verildi.
KEMAH KİTABELERİ
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2017, Sayı 43 · Sayfa: 407-427
Özet
Kemah ve köylerinde Arap harfleri ile yazılmış biri sur, on üçü cami, biri zaviye, ikisi kümbet, üçü çeşme, üçü ev ve yirmi dördü mezar üzerinde olmak üzere toplam 73 adet yazıt tespit edilmiştir. Bunlardan 35 tanesi inşa ve onarım kitabesi, 24 tanesi mezar kitabesi, 14 tanesi ise vakıf kaydı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanın kapsamı dikkate alındığında, yukarıda belirtilen kitabelerin tamamının buraya dâhil edilmesi mümkün olmamıştır. Kemah ve köylerindeki kitabeler bahsedilen bu zaruret sebebiyle kronoloji, hat ve içerik açısından her gruptan seçme örneklerle tanıtılmış ve değerlendirilmiştir.
AHMET SÜLEYMANOV
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2017, Sayı 43 · Sayfa: 445-447
Özet
Ahmet Süleymanov 1957'de Büryen ilçesi Baynazar Okulundan mezun olmuştur. 1961 yılında askerlikten dönünce Başkurt Devlet Üniversitesi Füloloji Fakültesi Rus Başkurt bölümünde lisans okumaya başlamıştır. 1967 yılında mezun olduktan sonra memleketi Nebi köyündeki sekiz sınıflık okulda Başkurt dili ve edebiyatı öğretmeni olarak çalışmaya başlamıştır. Üniversite telebesi olduğu dönemden başlayıp ilmî çalışmalara ilgisi olan Ahmet Süleymanov aspiranturaya davet edilmiştir. 1972 yılında Başkurt Devlet Üniversitesi Başkurt Edebiyatı ve Folkloru kürsüsünde hocalık yapmaya başlamıştır. 1991-2002 yılları arasında Rusya Bilimler Akademisi Ufa Bilim Merkezi Tarih, Dil ve Edebiyat Enstitüsünde Folklor ve Sanat Bölümü Başkanı görevini yürütmüştür.
SEYİT ASKAROVİÇ KASKABASOV VE KAZAK FOLKLOR ARAŞTIRMALARINDAKİ YERİ
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2017, Sayı 43 · Sayfa: 429-434
Özet
Seyit Askaroviç Kaskabasov, 24 Haziran 1940 senesinde bir Doğu Kazakistan şehri olan Semey'de [Semipalatinsk] dünyaya gelmiştir. 1959-1964 yılları arasında Abay Üniversitesi Filoloji Fakültesinde lisans eğitimini; 1964-1967 yılları arasında M. O. Avezov Üniversitesi Edebiyat ve Sanat Enstitüsünde ise lisansüstü eğitimini tamamlamıştır. 1970 senesinin aralık ayından itibaren Kazakistan SSC İlimler Akademisi Sosyal Bilimler Enstitüsünde bilimsel işler sekreterliğini yürütmüştür. Aynı görevi 1978 senesinin ağustos ayından 1981 senesine kadar M. O. Avezov Üniversitesi Edebiyat ve Sanat Enstitüsünde yürütmüştür. 1982-1983 yılları arasında SSCB İlimler Akademisi Başkanlık Kurulunca araştırma faaliyetlerinde bulunması amacıyla M. Gorkiy Dünya Edebiyatı Enstitüsünde görevlendirilmiştir.Bu yazıda Kaskabasov'un folklorcu yönü ele alınmıştır.
ĠEŞENG GİNLE (Ġeşeng Ginle: Horasan Türkçesi Üzerine Bir İnceleme)
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2017, Sayı 43 · Sayfa: 441-444
Özet
Çalışmalarını İran'da Türklük ve Türkçe üzerine yoğunlaştıran Doç. Dr. Talip Doğan'ın son kitabı Ġeşeng Ginle de Horasan Türkçesi üzerine yapılan nadir çalışmalardan biridir. Kitabın adı olan ġeşeng ginle, "güzel günler" anlamında olup Ali Ekber Serac Ekberî'nin şiirlerinden birinin adıdır. Giriş, ses bilgisi, biçim bilgisi, çeviri yazılı metinler ve bunların aktarılması ile dizin olmak üzere 5 ana bölümden oluşan kitap, bir Horasan Türk'ü olan Ali Ekber Serac Ekberî'nin şiirlerinin şaire ait ses kayıtlarının deşifre edilip Türkiye Türkçesine aktarılması ve bu metinler üzerinde yapılan dil çalışması üzerine bina edilmiştir.
ULUSLARARASI HOCA AHMED YESEVÎ VE GÜNÜMÜZDEKİ İZLERİ SEMPOZYUMU
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2017, Sayı 43 · Sayfa: 461-465
Özet
3-18 Kasım 2015 tarihlerinde Paris'te düzenlenen UNESCO 38. Genel Konferansı'nda alınan karar üzerine 2016 yılı, T.C. Hükûmetinin teklifi ve Azerbaycan ile Kazakistan'ın desteğiyle Hoca Ahmed Yesevî (1093-1166) ve Ord. Prof. Dr. M. Fuad Köprülü (1890-1966) Yılı ilan edilmişti. Köprülü, 1918 yılında yazdığı Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar (1919) eserinde, Ahmed Yesevî'yi ilk defa bütün yönleriyle incelemiş, Anadolu dinî tasavvufi halk edebiyatına ve başta Bektaşilik olmak üzere tarikat kültürüne etkilerini ortaya koymuştu. 2016 yılında, böylece inceleyenle incelenen şahsiyet, mutlu bir tesadüf sonucu bir araya getirilmiş oldu
ƏDƏBİ GÜRCÜSTAN (SON 350 İLİN ƏDƏBİ ANTOLOGİYASI)
Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi · 2017, Sayı 43 · Sayfa: 435-436
Özet
Eserde; yazarlar ve şairler, "Gürcüstan Doğumlu Azərbaycanlı-Türk Yazarlar" ve "Azərbaycan Türkçəsində Yazıb-Yaradan Gürcüstan Doğumlu Gürcü, Yunan və Aysoru Sənətkarları" olmak üzere iki ana başlık altında ve kronolojik bir sıraya göre yer almıştır. Antolojik bir değere sahip kitap, hem şair ve yazar sayısı hem de üç yüz elli yıllık bir dönemi içermesi açısından önemli bir çalışmadır