2 sonuç bulundu
Uygulanan Filtreler
  • terminoloji
Yayın Yılı
Anahtar Kelimeler

Tarık Artel ve Türkçe Kimya Terminolojisi

Erdem · 2015, Sayı 68 · Sayfa: 23-34 · DOI: 10.32704/erdem.537382
Tam Metin
Türkçe kimya terminolojisi alanında yazılmış eserlerden biri Tarık Artel'in 1935 yılında basılmış Türkçe Kimya Nomenclaturu Nasıl Olmalıdır başlıklı kitabıdır. Kimya terminolojisi oluşturma çabalarının yoğun olarak devam ettiği 1930'lu yıllarda, bu kitabı ile konuyu etraflıca tartışan Artel bu sahada bir ilki gerçekleştirmiştir. Lakin görüşleri kabul görmeyen araştırmacı, Türkçe kimya terminolojisinin durumunu dikkate alarak bu konuya eğilmeyi gerekli görmüş ve bunun üzerine 1953'te "İlmî Termler Hakkında" başlıklı bir yazı kaleme almıştır. Bahsedilen kitabın ve yazının temel alındığı bu makalede, bunlardan hareketle Artel'in terminoloji üzerine olan görüşleri ortaya konulmuştur. Elde edilen çıktılar ışığında, araştırmacının Türkçe kimya terminolojisinin gelişimine yaptığı katkılar ve Türk kimya bilimindeki konumu okuyucunun takdirine bırakılmıştır.

TÜRKÇE DİL BİLGİSİNDE TERMİNOLOJİ SORUNU

Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten · 2006, Cilt 54, Sayı 1 · Sayfa: 81-100
Türkiye Türkçesi gramerlerindeki sorunların önemli bir bölümü, terimlerin işlevselolmayışından kaynaklanmaktadır. Terimleri "ıslah etme" düşüncesi, Tanzimat dönemindeortaya atılmış fakat fazla ilgi çekmeyen bir konu olarak kalmıştır.Bu konu "Istılahların Türkçeleştirilmesi" adıyla, Genç Kalemler tarafından II.Meşrutiyet döneminde tekrar gündeme getirilmiştir. Terimler konusu, bu sefer de"Türkçeyi sadeleştirme" tartışmalarının gölgesinde kalmış ve önemli bir gelişmesağlanamamıştır.Cumhuriyet dönemine gelindiğinde konunun bir eğitim-öğretim sorunu olarak elealındığını görüyoruz. Harf İnkılâbı'ndan sonra, ilk müfredat programı 1929'da yapılmıştır.Bu programın uygulamaya konmasının ardından eğitim-öğretim terimlerininde bir an önce Türkçeleştirilmesi gerektiği görüşü ağırlık kazanmıştır. Türk DiliTetkik Cemiyeti'nin kurulmasından sonra terimlerin Türkçeleştirilmesi çalışmaları,komisyonlar tarafından yürütülmüş ve çoğu Arapça olmak üzere Türkçeye yabancıdillerden girmiş pek çok terime Türkçe karşılıklar bulunmuştur.Ancak üretilen terimlerin önemli bir kısmı benimsenmediği için terminolojide birliksağlanamamıştır. Bu durum, hem araştırma inceleme hem de eğitim öğretim çalışmalarınıolumsuz yönde etkilemektedir.